Jak nawodnić organizm dziecka?

Prawidłowe nawodnienie organizmu dziecka ma kluczowe znaczenie dla jego zdrowia i dobrego samopoczucia. Woda pełni bowiem szereg istotnych funkcji w ciele malucha, takich jak regulacja temperatury, transport składników odżywczych oraz usuwanie toksyn. Dzieci, które są w ciągłym ruchu i przechodzą przez fazę intensywnego rozwoju, mają szczególne zapotrzebowanie na odpowiednią ilość płynów. Dowiedz się, dlaczego nawadnianie dziecka jest tak ważne i poznaj metody, które pomogą utrzymać prawidłowy poziom nawodnienia.

Rola wody w organizmie dziecka

Woda stanowi około 80% masy ciała niemowlaka, a jej zawartość w organizmie zmniejsza się wraz z wiekiem. W rezultacie u osoby dorosłej jest to 65% masy ciała, a u seniorów zaledwie 45%. Narządy maluszka nie są bowiem całkowicie rozwinięte, a tkanki dopiero stopniowo utrwalają swoją strukturę. Fakt ten tłumaczy to, dlaczego małe dzieci są najbardziej narażone na zbyt dużą utratę wody. Z czasem sytuacja ta zaczyna się normować, a u nastolatków w wieku około 12. roku życia powoli zaczynają być widoczne różnice w zawartości wody w organizmie dziewcząt i chłopców.

Woda jest obecna w naszych komórkach i poza nimi, gdzie odpowiada głównie za:

transport niezbędnych składników odżywczych, takich jak witaminy, składniki mineralne i glukoza do poszczególnych komórek organizmu. W rezultacie dziecko otrzymuje substancje, które są mu potrzebne do zdrowego rozwoju;
regulację temperatury ciała – młodsze dzieci są najmocniej narażone na zmiany temperatury, dlatego prawidłowe nawadnianie niemowlaka czy przedszkolaka wspomaga jego funkcje termoregulacyjne w organizmie;
regulację ośrodka głodu i sytości, przez co zwiększa się szansa na utrzymanie prawidłowej masy ciała i u najmłodszych i zachowanie odpowiedniego metabolizmu;
wsparcie procesów trawiennych – właściwe nawodnienie organizmu dziecka jest bardzo ważne dla sprawnego funkcjonowania układu pokarmowego, a w szczególności trawienia;
aktywny udział w transporcie tlenu, który przekazywany jest do komórek organizmu.

Pamiętajmy, że odpowiednie nawodnienie może być kluczem do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Woda a prawidłowy rozwój mózgu dziecka

Mózg jest najbardziej skomplikowanym pod względem anatomicznym organem człowieka, który odbiera i przetwarza docierające bodźce. Okazuje się, że wykorzystuje aż 20% przechodzącego przez organizm tlenu i zużywa energię nawet 10-krotnie szybciej w porównaniu do pozostałych narządów. Fakt ten ma szczególnie duże znaczenie w okresie intensywnego rozwoju dziecka, kiedy to w jego mózgu zachodzi wiele istotnych zmian.

Dobrze zbilansowana dieta, która obejmuje m.in. prawidłowe nawodnienie organizmu, pełni zatem istotną rolę w rozwoju mózgu dziecka i jest niezbędna do pracy ośrodkowego układu nerwowego. Co ważne, woda nie tylko pomaga utrzymać prawidłowe funkcje poznawcze i zdolność koncentracji, ale także wypłukuje toksyny z organizmu, wspiera transport i rozpuszczanie wielu enzymów, hormonów i neuroprzekaźników.

Jakie jest zapotrzebowanie organizmu dziecka na wodę?

Dobowe zapotrzebowanie na wodę u niemowląt różni się w zależności od ich masy ciała. Przyjmuje się, że:

na pierwsze 10 kg masy ciała dziecka zapotrzebowanie wynosi 100 ml/kg;
w kolejnym 10 kg masy ciała zapotrzebowanie zmniejsza się do 50 ml/kg;
każdy kolejny kilogram masy ciała obniża zapotrzebowanie na wodę do 20 ml/kg.

W przypadku starszych dzieci zalecana ilość wody zależy od wieku dziecka, stanu jego zdrowia, temperatury otoczenia i rodzaju planowanych oraz realizowanych aktywności fizycznych.

Dzieci w wieku 1-3 lat powinny przyjmować około 1 250 ml płynów dziennie, głównie w formie posiłków oraz wody.
Rekomendowana ilość wody u dzieci w wieku 4-6 lat to natomiast około 1 600 ml płynów dziennie.

Dowiedz się też: Elektrolity – rola w organizmie i jak rozpoznać zwiększone zapotrzebowanie?

Co daje dobre nawodnienie organizmu dziecka?

Prawidłowe nawodnienie dziecka to klucz do jego zdrowia oraz ogólnego samopoczucia. Jeżeli zadbamy o odpowiednią podaż płynów u malucha, wpłyniemy m.in. na:

poprawę funkcji fizjologicznych, w tym wsparcie procesów metabolicznych, trawiennych i detoksykacyjnych;
utrzymanie optymalnej temperatury ciała dziecka – nawodniony organizm reguluje swoją temperaturę poprzez pocenie się, co jest szczególnie istotne np. latem;
poprawę funkcji poznawczych – nawodniony mózg jest w stanie pracować efektywniej, co przekłada się na lepszą pamięć, koncentrację oraz szybkość myślenia;
wsparcie układu moczowego – utrzymanie odpowiedniego nawodnienia organizmu korzystnie wpływa na i układ moczowy poprzez lepszy przepływ moczu i stale wydalanie toksyn;
poprawę trawienia i regulację masy ciała

Jak nawodnić dziecko? Praktyczne wskazówki

W przypadku noworodków i niemowląt do 6. miesiąca życia podstawą nawodnienia jest mleko matki lub mleko modyfikowane. Z czasem do diety dziecka można wprowadzać wodę, herbatki owocowe i ziołowe, soki owocowe i warzywne, jak również jogurty. Należy przy tym pamiętać, aby dziecko nie przyjmowało dużych ilości płynu na raz, a raczej wypijało co jakiś czas po kilka małych łyków. Pozwoli to na lepsze wchłanianie wody przez organizm.

A jak szybko nawodnić dziecko, gdy stawia opór i niechętnie przyjmuje płyny? W takiej sytuacji warto wypróbować następujące metody:

dawać dziecku dobry przykład – maluchy często naśladują starsze osoby, dlatego widząc, że rodzic sięga po wodę, z czasem samo może zacząć robić to samo;
zabierać ze sobą bidon z wodą na każde wyjście, np. na spacer lub plac zabaw. Ważne jest, aby woda była cały czas w pobliżu dziecka;
urozmaicać napoje, np. poprzez dodawanie kolorowych słomek, które nie tylko mogą zachęcić dziecko do picia, ale także wspierają prawidłowy rozwój mowy. Latem dobrym pomysłem jest też wrzucenie do wody kostek lodu z owocami;
wypracować rutynę związaną ze spożywaniem napojów u wszystkich domowników, np. każdemu domownikowi podawać przy posiłku szklankę z wodą;
zachęcać dziecko do spożywania produktów bogatych w wodę, takich jak np. ogórki zielone (96% wody), arbuz (90%), pomidory (90%) czy też sałatę (90%). Wsparciem w nawodnieniu dziecka może być też nabiał (jogurty naturalne, mleko), zupy warzywne i owocowe, a także naturalne soki, które włączane są jako część prawidłowo zbilansowanego posiłku.

Pamiętajmy też o tym, by nie podawać dzieciom wód smakowych, do których dodawany jest cukier. Nadmiar cukru w napojach zniechęca dzieci do spożywania wody bez cukru, a także negatywnie wpływa na masę ciała i zęby. Wraz z wiekiem warto też uświadamiać dziecko w kwestii podejmowania świadomych wyborów żywieniowych, dawać mu dobry przykład i zachęcać do sięgania po produkty korzystne dla jego zdrowia.

Sprawdź też, jakie multiwitaminy są odpowiednie dla dzieci.